JOHAN VAN WORKUM

Loopbaan

Na de SvdJ wilden medestudent Ineke van Kessel en ik gaan samenwonen. We zochten dus beiden iets in dezelfde stad. We hadden beiden een aantal sollicitaties lopen en overal kregen we een sollicitatiegesprek. De eerste match was Den Haag. (En boze hoofdredacteuren elders toen we ons daar terugtrokken…) In september 1969 begon Ineke op de redactie Buitenland van het ANP en ik op de parlementaire redactie van Persunie (negen kleinere regionale dagbladen die kopij uitwisselden en samen een redactie in Den Haag hadden).

In 1973 ging ik naar de Haagse redactie van Het Parool en in 1975 naar de parlementsredactie van Trouw, waar ik de sociaaleconomische en financiële onderwerpen deed.

In 1983 ben ik, na 14 jaar parlementsredacties, naar de centrale redactie van Trouw in Amsterdam gegaan (chef binnenland/nieuwsdienst, commentator).

In 1991, na 22 jaar dagbladjournalistiek, haalde mijn oud-Trouw-collega Piet Hagen, toen inmiddels SvdJ-directeur, mij naar Utrecht om de commerciële cursus- en trainingenpoot van de School te leiden. Ik was al freelance docent in één van de cursussen (en ben tot 2016 daar elk jaar een cursus blijven geven).

Van 1993 tot 2003 werkte ik parttime in De Rode Hoed (organisatie debatten, publicaties). Tussen 2000 en 2002 zette ik voor Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt (semioverheid) het project “Bedrijf voor de Klas” op. Daarna ben ik bij Cordaid gaan werken, eerst freelance, later een jaar in dienst.

Van 2003 tot 2012 was mijn laatste baan bij (Oxfam) Novib, waar ik met 65 met pensioen ben gegaan.

Ernaast

* In de jaren ’90 deed ik freelancewerk voor de NCDO: artikelen in jaarboeken, programmeren congressen, redigeren en coauteur van de boeken Van wie is de wereld? (1997), Alles, behalve tijd (1998).

* Ook het Rode Hoed-werk ging gepaard met boekpublicaties: De rijke kant van Nederland (1998), Maatschappelijk verantwoord ondernemen – een nieuwe fase in het kapitalisme (2000).

In 2002 was ik eindredacteur/coauteur van Donateurs, Dadendrang, Dilemma’s, over het werk van ontwikkelingsorganisatie Cordaid.

* Van 1989 tot 2015 was ik docent in het cursusbedrijf van de SvdJ. Verder zat ik enige jaren in de redactie van de boekjesreeks Standpunt Communicatie (Samsom/Kluwer). Bijzondere herinneringen heb ik aan een cursus ‘financiële journalistiek’ in Nizny Novgorod in 1997, waar ik met oud-hoofdredacteur Berendsen van het Financieele Dagblad probeerde ex-ingenieurs van de zieltogende Sovjet-wapenfabrieken bij te brengen hoe je journalistieke artikelen schrijft.

* Andere freelanceklussen deed ik voor Natuur & Milieu (project toekomstwaarden over ‘echte welvaart’) en Oikos (conferenties).

Erna

Sinds eind jaren ’80 heb ik vrijwillig niet meer fulltime gewerkt. Mijn laatste dienstverband (Oxfam Novib, 3 dagen) stopte toen ik 65 werd. Daarna heb ik nauwelijks nog journalistiek werk gedaan.

Vrijwilligerswerk: Sinds 1981 ben ik actief in wat nu de Banning Vereniging heet. De samenwerking van deze vereniging met de door Huub Oosterhuis opgerichte Rode Hoed leidde tot mijn baan daar (1993-2003). Sinds 2010 ben ik secretaris van Stichting Vrijburg, die het vermogen van de Banning Vereniging beheert. Dat vermogen bestond tot eind 2015 uit de gebouwen van de Rode Hoede aan de Keizersgracht in Amsterdam. De gebouwen hebben we verkocht, de vereniging werkt nu alleen nog inhoudelijk samen met De Rode Hoed. Vanuit de Banning Vereniging ben ik ook heel lang treasurer geweest van de International League of Religious Socialists. Lokaal ben ik voorzitter van Stichting Duurzaam Leidschendam-Voorburg.

Met plezier en trots terugkijken: Dat doe ik vooral op mijn Trouw-tijd, met name de jaren als sociaaleconomisch en financieel redacteur in Den Haag. Maar ook op de twee boeken uit de Rode Hoed-tijd. Tot mijn verrassing werd het restant van de oplage van het boek over maatschappelijk verantwoord ondernemen een jaar later opgekocht door VNO-NCW als relatiegeschenk. En van ‘geefprofessor’ Theo Schuyt hoorde ik laatst dat dit boek nog steeds op de literatuurlijst staat voor studenten corporate social responsibility.

School

De journalistiek was niet mijn ambitie toen ik naar de SvdJ ging. Kort voor mijn eindexamen gym hoorde ik dat ik niet onder dienst hoefde. Omdat ik nog steeds niet wist wat ik wilde, leek de SvdJ mij wel wat om daar achter te komen. Maar drie jaar later lagen de leuke journalistieke banen voor het oprapen en heb ik dat gedaan.

Geprofiteerd van schoolcontacten heb ik indirect: Trouw-collega Wim Jansen (van een latere lichting) vroeg mij in 1989 zijn avondcursus aan de SvdJ over te nemen.

Contact met medeleerlingen: Met Willy Bruinsma hebben we altijd contact gehouden. In mijn Haagse jaren kwam ik vaak Marjolijn Uitzinger (Vrije Volk) en Jan Tromp (Vara) tegen, en ook Riëtte Krapman, Hans Grimm, Louis van de Geijn (op NVJ-vergaderingen), telefonisch Roy Buijze (deed begin jaren ’70 de nieuwsdienst bij Het Parool). Later ook Marinus Potman en Noortje van Oostveen (haar echtgenoot Albert van den Heuvel was voorzitter van het Rode Hoed-bestuur toen ik daar werkte)

Agnes Koerts kwam een aantal jaren op bezoek als bij ons de frambozen rijp waren, en wij gingen naar haar voor de rijpe zigeunerinnen.

Toekomst

Ik ben getrouwd met SvdJ-studiegenoot Ineke van Kessel. We hebben geen kinderen. Ik heb wel een neef, de jongste van mijn tweede zus, die de journalistiek in is gegaan (na eerst een cursus te hebben gevolgd aan de SvdJ waar ik een van de docenten was).